Stine Jensen officieel benoemd tot bijzonder hoogleraar Publieksfilosofie

ma 26 feb 2024

Afgelopen vrijdag 2 februari sprak Stine Jensen haar inaugurele rede uit. De al sinds juni 2023 werkzame bijzonder hoogleraar Publieksfilosofie is nu dus ook officieel professor. In haar rede onderstreepte ze het belang van publiekfilosofie om publieke debatten in beweging te brengen met originele invalshoeken. Zelf omschreef ze haar functie als publieksfilosoof aan de hand van een grapje: "Publieksfilosofie is de verwarring op een hoger niveau brengen." 

Tijdens de oratie gaat Jensen onder meer in op het beginpunt van haar denken als publieksfilosoof. Zo stelde ze dat zij vertrekt vanuit een concrete casus. Dat kan een publieke controverse zijn over iets of iemand, een mediastorm of mediahype of een crisis. Zo maakte zij onlangs voor NPO1 samen met omroep HUMAN de cartooncrisis - een podcast waarbij Jensen op zoek gaat naar de oorzaken en maatschappelijke gevolgen van de moord op de Franse geschiedenisleraar Samuel Paty. 

Een filosofische troika
Jensen neemt het publiek in haar oratie mee in haar methode - een publieksfilosofische troika bestaande uit goed (leren) kijken, de onderstroom verkennen en bij het probleem blijven. Om goed naar een casus te kunnen kijken is allereerst oefening nodig: "Zet het beeld stil, zoom in, draai het rond, kijk nog een keer, en nodig daarbij vooral de blik en denkrichting van anderen uit." In de tweede stap - die van de onderstroom - moeten we de casus beschouwen als een manifestatie van een langer lopende ideeenstrijd. Je zou dan bijvoorbeeld het werk van filosofen en andere denkers kunnen raadplegen over aangrenzende thema's. De derde stap poneert dat we niet voorbij aan het probleem moeten gaan: "Je moet soms uit de sneltrein stappen en de stoptrein nemen. Niet de snelweg pakken, maar de provinciale weg. De onderbrekingen van A naar B, de haperingen en hobbels moet je daarbij niet als hinderlijke last niet, maar als de plek die je denken zal scherpen."

De Nederlandse publieksfilosofie
Stine Jensen prijst de volwassen geworden en geprofessionaliseerde publieksfilosofe. Ze noemt onder meer de Maand van de filosofie, een Dag en Nacht van de filosofie, een tijdschrift, denkscholen, denkfestivals, een Denker des Vaderlands, en inmiddels ook een week van de kinderfilosofie. Uiteraard is ook de leerstoel aan de Eramus School of Philosophy die mogelijk wordt gemaakt door het Trustfonds een waardevolle aanwinst in het publieksfilosofische landschap. (bron: Erasmus Universiteit Rotterdam)

Foto van Stine Jensen, Brainwash Festival 2015 - Vera de Kok, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons