Onbekende stresssymptomen: van tinnitus tot tintelende vingers

ma 20 mrt 2023

Een kort lontje, hoofdpijn en vermoeidheid zijn bekende signalen van stress, maar er zijn ook een heleboel minder bekende tekenen dat het verstandig is om – in elk geval tijdelijk – een stapje terug te doen. Zoals hevig dromen, een piep in je oor en haaruitval.

‘Veel mensen die bij mij komen, zijn verbaasd als ze erachter komen dat de klachten die ze al langere tijd hebben stresssignalen waren’, zegt psycholoog Klaran van ’t Vlie. Veel klachten beginnen volgens haar ‘fluisterend’. ‘Als je daar niet naar luistert, gaat je lichaam schreeuwen.’

Welke symptomen mensen dan hebben, verschilt. Sommigen hebben klachten doordat ze te veel van de stresshormonen cortisol en/of adrenaline aanmaken. ‘Dan kun je denken aan haaruitval’, zegt bedrijfsarts Ben Hai Vuong. Ook bekendere symptomen zoals een slechte nachtrust of humeurigheid kunnen duiden op een verhoogd cortisolgehalte.

Adrenalineverslaving
‘Als je partner vraagt waarom je nou ineens boos wordt om iets, dan is dat een signaal dat je even goed moet nadenken of het niet door stress komt’, adviseert Vuong dan ook. Want anderen hebben dit vaak eerder door dan jij zelf. Verder zijn er mensen die meer op hun telefoon zitten dan gebruikelijk. ‘Die zijn onbewust verslaafd geraakt aan veel adrenaline, en continu op zoek naar een korte stoot daarvan’, zegt Van ’t Vlie.

Andere klachten ontstaan doordat stress op je spieren slaat. Zo kunnen mensen gaan knarsetanden, pijnklachten krijgen of last hebben van tintelende vingers, doordat verkrampte spieren de zenuwen naar je handen afknellen. ‘Ik adviseer mensen dan vaak om te wandelen’, zegt Vuong. ‘Dan kijken ze me aan alsof ik gek ben: ik heb pijn en jij zegt dat ik moet bewegen? Maar door bewegen neemt de spierspanning af. Daarnaast verlaagt een wandeling het stressniveau, wat ook weer leidt tot minder spierspanning.’

Er is ook een groep klachten die ontstaat doordat je immuunsysteem door stress minder goed werkt. ‘Ik zie geregeld mensen met eczeem’, vertelt Van ’t Vlie bijvoorbeeld. ‘Of mensen die elk verkoudheids- of griepvirus meepakken, omdat hun immuunsysteem niet sterk genoeg is om daar weerstand tegen te bieden.’

Tinnitus of hevig dromen
En dan zijn er nog overige klachten die ontstaan doordat stress je lichaam ontregelt. Zoals een onregelmatige menstruatie, tinnitus, hevig dromen of een overgevoeligheid voor geluid of licht. ‘Ik heb zelfs mensen die binnenkomen met een zonnebril op of oordopjes in’, zegt Van ’t Vlie.

Een hoop uiteenlopende symptomen dus, die stuk voor stuk ook andere oorzaken kunnen hebben. Toch is het belangrijk om ernaar te luisteren. ‘We zijn in Nederland van de symptoombestrijding’, zegt Van ’t Vlie. ‘Heb je pijnklachten, dan neem je een aspirientje of ga je naar de fysiotherapeut. Maar als je meerdere van deze klachten hebt, ze langere tijd aanhouden of door een behandeling niet overgaan, dan is het verstandig om naar een arts te gaan.’

Dat zegt ook Vuong. ‘Grijp niet naar slaappillen of andere medicijnen om je klachten te onderdrukken. Heb je last van gehoorproblemen, dan is het altijd verstandig om naar een kno-arts te gaan om andere oorzaken uit te sluiten. En ga als je langere tijd tintelende vingers hebt naar een neuroloog. Als je weet dat er geen andere oorzaak is, dan kun je er vrij zeker van zijn dat je klachten door stress komen.’

Dagboekje bijhouden
‘Ik adviseer mensen daarnaast altijd om in een dagboekje bij te houden wanneer je last hebt van je klachten. Heb je bijvoorbeeld alleen doordeweeks pijn en in het weekend niet? Dan is de kans groot dat het werkgerelateerd is. Verdwijnt je tinnitus als je op vakantie bent? Ook dat moet je aan het denken zetten.’

Bij lichte klachten is het echt niet nodig om te stoppen met werken, zegt Vuong. ‘Maar bedenk wel voor jezelf hoe je de hoeveelheid stress kunt verminderen. Kun je bijvoorbeeld iets later beginnen, zodat je niet elke dag in de knoop raakt met de kinderen naar school brengen? Of kun je tijdelijk iets minder taken op je nemen? Jij bent de enige die je grenzen kan aangeven. (bron: Intermediair)