Coach met AI, maar blijf mens in het gesprek

di 20 mei 2025

Wat coaches moeten weten over het slim inzetten van ChatGPT op de werkvloer

AI is in opmars op de werkvloer – ook bij menselijke vraagstukken. Tools als ChatGPT worden al ingezet bij functioneringsgesprekken, teamconflicten en persoonlijke dilemma’s. Toch schuilt er een grens aan wat AI kan betekenen in menselijk contact. AI-expert Jarno Duursma schetst kansen én valkuilen, speciaal voor coaches en professioneel begeleiders.

Slim voorbereiden met AI
Een goede voorbereiding is het halve werk – en juist daarbij blijkt ChatGPT verrassend effectief. Bijvoorbeeld bij salaris- of functioneringsgesprekken. “Je kunt ChatGPT vragen om tips, op basis van jouw functie, context en de aard van het gesprek. Hoe specifieker je input, hoe beter het advies,” vertelt Duursma. Ook bij onderhandelingen of lastige gesprekken kun je ChatGPT inzetten als strategisch klankbord. Vraag bijvoorbeeld naar veelvoorkomende valkuilen of alternatieve formuleringen. Door gerichte en contextrijke vragen te stellen, krijg je bruikbare suggesties waarmee je sterker een gesprek ingaat.

AI als digitale collega
Door AI te voeden met bedrijfsspecifieke documenten of richtlijnen, kun je het transformeren tot een soort superslimme collega. Duursma: “Je kunt zelfs een eigen GPT op maat bouwen – een bot die volledig is afgestemd op jouw werkcontext. Maar in veel gevallen volstaat het al om duidelijke input te geven. ChatGPT is dan als een deskundige sparringpartner die altijd beschikbaar is.”

Voorbij inhoud: ook steun bij teamdynamiek
AI is niet alleen handig bij inhoudelijke vragen, maar ook bij sociale kwesties. “Stel dat er spanningen zijn in je team. Dan kun je ChatGPT vragen om originele manieren om mensen weer met elkaar te verbinden, of om suggesties voor het bespreekbaar maken van onderhuidse frustraties,” zegt Duursma. Ook voor gesprekken over verzuim, motivatie of conflicten biedt de tool concrete gespreksideeën. Coaches kunnen het gebruiken als bron van inspiratie of zelfs als oefenpartner voor interventies.

Mental coach, geen therapeut
Toch waarschuwt Duursma voor een trend die hij steeds vaker ziet: het gebruik van AI als psycholoog. “AI is 24/7 beschikbaar, oordeelt niet en biedt ruimte voor reflectie. In die zin kan het functioneren als mentale coach. Maar een echte psycholoog is iets anders: die voelt mee, confronteert wanneer nodig en creëert een diep menselijke relatie. Dáárin ligt de werkelijke heling.” AI kan je inderdaad een luisterend oor bieden, maar het blijft beperkt tot tekst, patroonherkenning en empathie op basis van statistiek. “Psychische klachten vinden vaak hun oorsprong in verstoorde menselijke relaties,” legt Duursma uit. “Het herstel ligt dan ook in het opnieuw ervaren van een oprechte, menselijke verbinding. Dat kan AI niet vervangen.”

Privacy als randvoorwaarde
Coaches doen er goed aan ook privacyaspecten scherp in het vizier te houden. Duursma adviseert: “Gebruik geen herleidbare gegevens. Geen namen, geen details die terug te voeren zijn op jou of je cliënt. Als je toch iets persoonlijks wilt toetsen, geef het dan een fictieve setting. Bijvoorbeeld: ‘Ik werk aan een scenario over een teamleider met deze uitdagingen – wat zou een goede aanpak zijn?’ Zo bescherm je de privacy en haal je toch waardevolle inzichten op.”

Tot slot: zie AI als hulpmiddel, niet als oplossing
AI biedt veel potentie voor professioneel begeleiders. Het is een laagdrempelig hulpmiddel bij voorbereiding, inspiratie en reflectie. “Maar,” benadrukt Duursma, “gebruik het bewust. Zie AI als gereedschap – niet als waarheid of vervanging voor menselijke begeleiding.” Voor coaches betekent dit: benut de kracht van AI, maar blijf trouw aan wat jouw vak uniek maakt – de menselijke maat. Juist daar waar AI stopt, begint jouw toegevoegde waarde. (gebaseerd op: Intermediair)