4 tips om erachter te komen wat jouw ambitie is

ma 18 sep 2023

Lijkt iedereen om je heen tienjarenplannen te maken en heb jij geen idee wat je volgende week wil doen? Met deze tips achterhaal je wat jouw ambitie is.

Als mensen zeggen dat ze ambitieus zijn, hebben ze het vaak over doelen die ze in hun carrière willen halen, maar dat is volgens Michaël van Leijen achterhaald. Hij is eigenaar van onder meer MKB Ontwikkelcentrum en schreef een boek over ambitie. ‘Doelmatigheid is zeker belangrijk, maar de wegernaartoe is misschien nog wel belangrijker.’ Zijn definitie van ambitie is dan ook: gedrag dat erop gericht is succes te boeken.

Succes in de breedste zin van het woord, vult docent en ambitietrainer Irene de Bruijn aan. Ook zij schreef een boek over ambitie. ‘Ambitie kan net zo goed vrijwilligerswerk zijn, of naast je baan meer tijd en energie hebben voor jezelf. Het is meer dan die mooie managementfunctie bemachtigen.’

Tip 1: Neem verantwoordelijkheid voor je eigen toekomst
‘Iemand kan klagen dat hij al een jaar geen loopbaangesprek heeft gehad. Maar wiens toekomst is het?’ zegt Van Leijen. Iedereen is volgens hem verantwoordelijk voor zijn eigen toekomst. ‘Wacht dus niet af tot een ander een handreiking doet, ga zelf aan de slag.’ Voor wie het moeilijk vindt een concreet doel te bepalen, heeft Van Leijen een tip: ‘schrijf de gelukkige momenten in je leven eens op. Welke dagen springen eruit als je kijkt naar verschillende jaren? Wat maakte je gelukkig? Kijk of er patronen in zitten. Stond je bijvoorbeeld voor een groep? Of zat je juist alleen achter de computer aan een project te werken?’

Tip 2: Vraag anderen wat je competenties zijn
Om beter inzicht te krijgen in je eigen competenties, is het zinvol collega’s of vrienden te vragen je waardevolste eigenschappen op papier te zetten. ‘Vraag ook die vage kennis van de tennis’, zegt Van Leijen, ‘Iemand die wat verder van je af staat, durft vaak eerlijker te zijn. Daarnaast is er een reden waarom je met iemand een mindere klikt hebt: het zegt iets over jou.’ Je bent voor hem of haar te fel, te afstandelijk, te direct. Sommige antwoorden kunnen een beetje pijn doen, maar aan eerlijkheid heb je uiteindelijk meer.’

Tip 3: Maak je eigen slogan
‘Verzin een slogan die bij je intrinsieke waarden past’, adviseert De Bruijn. Die hoeft volgens haar niet meetbaar te zijn. De mijne is ‘Let’s create and share beautiful memories’. Elke beslissing toets ik aan mijn slogan. Hiermee kijk ik of de keuzes die ik maak bij de waarden passen die voor mij belangrijk zijn.’

Tip 4: Ontwikkel een groeimindset
‘Er is een verschil tussen een statische mindset en een groeimindset’, zegt Van Leijen. Bij een statische mindset ga je uit van de vaardigheden en talenten die je hebt en die vastliggen. Bijvoorbeeld: hij is commercieel, zij heeft een wiskundeknobbel. Bij een groeimindset steek je tijd en energie in het beter worden van een competentie. Je laat je niet belemmeren door het gebrek aan ervaring of kennis. ‘Ga op je bek, leer, durf hulp te vragen. Als je er tijd en energie in stopt, kun je beter worden.’

Wat als je al weet wat je ambities zijn?
- Heb wilskracht en discipline
Wat doe je als het moeilijk wordt of als je door de waan van de dag geen tijd meer in je doel steekt? Stop je of toon je inzet? ‘Wilskracht kun je ontwikkelen, vaak helpt structuur’, zegt De Bruijn. Vergelijk het met meer willen sporten. ‘Op vaste dag gaan, helpt. Of samen met iemand gaan. Zo werkt het met werkdoelen ook.’ Stoppen is overigens niet altijd negatief, benadrukt Van Leijen. ‘Soms is het beter afscheid te nemen van bijvoorbeeld je relatie of je baas. Natuurlijk ga je een moeilijke periode door, maar als de beslissing vanuit kracht is genomen, zul je er uiteindelijk beter uitkomen.’

- Doorbreek belemmeringen
‘Probeer er door zelfreflectie achter te komen in welke patronen je blijft hangen en wat ervoor nodig is die patronen te doorbreken’, zegt Van Leijen. ‘Gedrag is ontzettend moeilijk te veranderen, soms helpt hulp van buitenaf, een coach of iemand die je een deadline geeft.’ De Bruijn voegt toe: ‘Belemmeringen doorbreken is nog moeilijker als je fysiek of mentaal niet in balans bent. Los eerst innerlijke onrust op, maak tijd voor jezelf, sport of vrienden. Je hoeft echt niet altijd in evenwicht te zijn, je kunt op momenten pieken, maar er moet wel een goede cadans zijn. Pas dan kun je groeien.’

- Deel je droom
Als je een doel uitspreekt, zullen anderen ernaar vragen. In de waan van de dag wil een droom nog weleens een droom blijven, maar wie er blijvend aan herinnerd wordt, krijgt telkens een kleine trigger. ‘Deel je ambitie ook met een sparringpartner tegen wie je opkijkt: iemand wiens mening of visie je aanneemt. Dan ben je eerder geneigd er echt wat mee te doen’, zegt De Bruijn. (bron: Intermediair)